cara membuat blog

Langkah - Langkah Membuat Blog

Domain User : http://user.blogspot.com

Keuntungan :
~ Bisa membuat lebih dari 1 blog dengan 1 acount.
~ Layout bisa diganti.
~ Acount di GMAIL ( jika diaktifkan ).
~ Otomatis akan masuk dalam Search Engine GOOGLE.
Kelemahan :
~ Tak adanya category posting.
~ Tak adanya search dalam 1 blog juga 1 database.
~ Tak adanya calendar arsip.
~ Anonymous jika pemberi komentar tidak login blogger.com

A. REGISTER :

Jika belum mempunyai acount di BLOGGER.COM, kamu bisa mulai dari sini, yaitu cara mendaftar….

1. Create Your Blog Now
Buka browser window, buka situs blogger.com ( klik di link disamping )
Pilih tombol yang terdapat tulisan CREATE YOUR BLOG NOW pada halaman web ( yang dilingkari pada gambar dibawah ).

2. Isi Formulir
Isilah form dengan lengkap, kemudian tekan CONTINUE ( yang dilingkari pada gambar )

3. Pilih Domain Blog
Isilah title blogmu, kemudian isi form address blog mu ( URL ) untuk membuka blog mu jika sudah selesai.
Sebagai contoh, saya membuat domain http://bantuanbelajar.blogspot.com, berarti di formke dua diisi bantuanbelajar.
Pada form ke tiga, di isi code yang ada pada gambar atasnya ( gambar berupa perpaduan angka dan huruf , yang diberi tanda kotak pada gambar ).
Kemudian CONTINUE ( yang dilingkari pada gambar )

4. Memilih Template
Pilih template yang kamu sukai. Template yang di sediakan adalah template standart pada Blogger.Com. Jika ingin mengganti bisa pada halaman admin acountmu ( akan di bahas di belakang ).
Pilih template yang di suka dengan cara memberi tanda titik (.) pada bawah gambar template yang ada ( gambar yang dilingkari ), kemudian CONTINUE.

B. POSTING

Selamat, kamu sudah memiliki sebuah blog…..
Kamu tinggal memulai untuk menulis di blog mu….
[+] Setelah memilih template, maka kamu akan masuk ke halaman yang bertiliskan :
Your blog has been created!
Kamu tinggal menekan tombol START POSTING ( yang dilingkari pada gambar )

[+] Jika kamu sudah memiliki acount, kamu tinggal login saja di halaman depan.
Kemudian kamu memilih gambar + ( yang diberi tanda lingkaran ) untuk menulis postingan baru.
Jika ingin membuat blog baru, tak perlu untuk register kembali, karena untuk membuat beberapa blog, cukup 1 acount juga bisa, yaitu dengan cara menekan tombol CREAT A BLOG ( dalam gambar diberi tanda panah ).

[+] Mulai isi postingan yang akan kamu tulis, mulai dari judul postingan, juga isi postingan. Diatas tempat postingan telah tersedia tool - tool untuk style tulisan, baik mau text miring, ataupun tebal, dan sebagainya….
Untuk menampilkan gambar pada isi postingan, bisa menggunakan code berikut…

http://geocities.com/user/gambar.jpg">

dalam code di atas, yang text tebal adalah lokasi file gambar berada.
Bagi yang mempunyai ID Yahoo bisa mendapatkan hosting gratis di Geocities untuk meletakkan file gambar ataupun file lainnya, yaitu tentu dengan cara mendaftar….
Atau juga bisa mencari di Google, atau di situs manapun.
Untuk mengetahui letak (lokasi) file gambar di situs lain yaitu klik kanan pada gambar, pilihproperties, nanti disitu keluar keterangan gambar, mulai dari ukuran, jenis juga letak gambar…
Ambil yang Address [URL], taruh dalam tag tadi….

Setelah postingan selesai, tinggal mem-publish kannya, yaitu tekan tombol PUBLISH POST, atau yang dibeli lingkaran pada gambar dibawah…

*) Kemudian tekan tombol REPUBLISH ENTIRE BLOG, setelah itu tekan tombolREPUBLISH INDEX ONLY.

C. EDIT / ERASE POST
Jika ingin meng-edit atau menghapus postingan, pilih menu EDIT POST ( yang diberi lingkaran pada gambar )

Setelah di edit, atau di hapus, ulangi langkah *) ( diatas ).

D. TEMPLATE
Untuk mengganti template, atau menambahkan tool dalam blog, pilihlah menu TEMPLATE ( yang dilingkari pada gambar dibawah ). Dihalaman tersebut akan terlihat code-code, tagHTML dari blogmu. Tentang cara mengganti template akan saya bahas di lain waktu….

E. LIHAT HASIL
Disamping kanan menu TEMPLATE, terdapat menu VIEW BLOG, klik kanan menu tersebut, pilih Open in New Window.
Dan hasilnya…….
Taraaaaaaaaaaaaaaaaaaaa………………
Blogmu sudah jadi……, selamat yahh……

Selamat, sekarang Anda sudah memiliki sebuah blog. Sekarang Anda sudah mulai bisa memposting pemikiran Anda di blog dan dibagi ke seluruh dunia (eh Indonesia).

aksara jawa

Hanacaraka

Saka Wikipédia, Ènsiklopédhi Bébas ing basa Jawa / Saking Wikipédia, Bauwarna Mardika mawi basa Jawi

Langsung menyang: pandhu arah, golèk

Hanacaraka
Tipe:	Abugida
Basa:	Basa Jawa, Basa Sundha, Basa Madura, Basa Bali, Basa Melayu
Titimangsa:	804 - saiki (kanggo basa Jawa)
Leluhur:	Kanaan → Fenisia → Aram → Brahmi → Pallawa → Kawi → Hanacaraka
Sedulur:	Bali Buda Sundha Batak Baybayin Rejang
ISO 15924	Java
Cathetan: Kaca puniki mbokmenawa ngamot simbul fonétik IPA ing Unicode.

Aksara Hanacaraka iku sarupaning aksara sing kaanggo ing Tanah Jawa lan saubengé kaya ta ing Madura, Bali, Lombok lan uga Tatar Sundha. Aksara Hanacaraka iku uga diarani aksara Jawa nanging sajatiné ukara iki kurang sreg amarga aksara Jawa iku warnané akèh saliyané iku aksara iki ora namung dienggo nulis basa Jawa waé. Aksara iki uga dienggo nulis basa Sangskreta, basa Arab, basa Bali, basa Sundha, basa Madura, basa Sasak lan uga basa Melayu.

Nanging ing artikel iki ukara Hanacaraka lan aksara Jawa dienggo loro-loroné lan yèn ana ukara aksara Jawa sing dirujuk iku aksara Hancaraka.

Aksara Hanacaraka kagolong aksara jinis abugida utawa hibridha antara aksara silabik lan aksara alfabèt. Aksara silabik iki tegesé yèn saben aksara uga nyandhang sawijining swara. Hanacaraka kalebu kulawarga aksara Brahmi sing asalé saka Tanah Hindhustan. Yèn bentuké, aksara Hanacaraka ana wis kaya saiki wiwit minimal abad kaping 17. Aksara Hanacaraka iki jenengé dijupuk saka limang aksara wiwitané.

Étimologi lan legèndha asal

Artikel utama: Carita Aji Saka

Aksara Hanacaraka jenenge dijupuk saka urutan limang aksara wiwitan iki sing uniné "hana caraka". Urutan dhasar aksara Jawa nglegena iki cacahé ana rongpuluh lan nglambangaké kabèh foném basa Jawa. Urutan aksara iki kaya mengkéné:

Hana caraka

data sawala

padha jayanya

maga bathanga

ha na ca ra ka

da ta sa wa la

pa dha ja ya nya

ma ga ba tha nga

Urutan iki uga bisa diwaca dadi ukara-ukara:

"Hana caraka" tegesé "Ana utusan"

"Data sawala" tegesé "Padha garejegan"

"Padha jayanya" tegesé "Padha digjayané"

"Maga bathanga" tegesé "Padha dadi bathang".

Urutan ukara iki digawé miturut legèndha yèn aksara Jawa iku diasta déning Aji Saka saka Tanah Hindhustan menyang Tanah Jawa. Banjur Aji Saka ngarang urutan aksara kaya mengkéné kanggo mèngeti rong panakawané sing setya nganti pati: Dora lan Sembada. Loroné mati amerga ora bisa mbuktèkaké dhawuhé sang ratu. Mula Aji Saka banjur nyiptakaké aksara Hanacaraka supaya bisa kanggo nulis layang.

Sajarah aksara Jawa Hanacaraka

Aksara ka ing aksara Brahmi sing diwèhi sandhangan

Aksara Hanacaraka iku baboné aksara Brahmi sing asalé saka Hindhustan. Ing anak bawana Indhia iku akèh rupa-rupaning aksara. Salah sijining aksara sing wigati iku aksara Pallawa saka Indhia sisih kidul. Aksara iki inaranan mengkéné miturut jenengé salah siji karaton ing Indhia kidul yaiku Karajan Pallawa. Aksara Pallawa iki digunakaké ing kiwa tengené abad kaping-4 Masèhi. Ing Nusantara patilasan sajarah arupa prasasti Yupa saka Kutai, Kalimantan Wétan tinulis nganggo aksara Pallawa. Aksara Pallawa iki dadi baboné kabèh aksara Nusantara, antarané aksara Hanacaraka uga aksara Réncong (aksara Kaganga), Surat Batak, aksara Makassar lan aksara Baybayin (aksarané saka Filipina).

Professor J.G. de Casparis, yaiku pakar paléografi utawa ahli ngèlmu sajarah aksara misuwur saka Walanda mérang sajarah tuwuhing aksara Hanacaraka ing limang mangsa utama^[1]:

1. Aksara Pallawa
2. Aksara Kawi Wiwitan
3. Aksara Kawi Pungkasan
4. Aksara Majapait
5. Aksara Pasca-Majapait utawa Hanacaraka

Aksara Pallawa iki digunakaké ing Nusantara saka abad kaping 4 nganti kurang luwih abad kaping 8. Banjur aksara Kawi Wiwitan dienggo saka abad kaping 8 nganti abad kaping 10 utamané ing Jawa Tengah. Aksara Kawi Pungkasan digunakaké sawisé abad kaping 10 nganti kira-kira abad kaping 13 ing Jawa Wétan. Banjur aksara Majapait iku digunakaké ing Jawa Wétan nalika jaman Majapait. Banjur sawisé karajan Majapait binedhah, muncul aksara Hanacaraka modhèrn sing uga kerep diarani aksara Jawa. Aksara ini banjur dadi kanggo ing saubenging Tanah Jawa, Tatar Sundha, Madura, lan Bali. Kabèh-kabèh aksara iki dadi sakelompok lan isih sakerabat. Nanging sajatiné ugi ana aksara liyané ing tanah Jawa sing luwih lawas lan isih dienggo. Aksara ini jenengé dadi aksara Buda.

Aksara Hanacaraka banjur déning wong-wong Eropah digawèkaké vèrsi aksara céthak ing abad kaping 19.

Aksara Pallawa

Prasasti Yupa

Aksara Pallawa iku asalé saka India sisih kidul. Jenis aksara iki digunakaké ing kiwa-tengené abad kaping 4 lan abad kaping 5. Bukti kapisan panganggonan jenis aksara iki ing Nuswantara ditemokaké ing pulo Kalimantan sisih wétan ing cedhak tlatah sing saiki diarani Kutai. Banjur aksara iki uga digunakaké ing pulo Jawa ing Tatar Sundha ing prasastiné Tarumanegara sing katulis ing kiwa-tengené taun 450. Ing Tanah Jawa dhéwé aksara iki kagunakaké ing Prasasti Tuk Mas lan Prasasti Canggal.

Aksara Pallawa iki bisa dianggep baboning kabèh aksara ing Nuswantara, kalebu aksara Hanacaraka. Yèn dideleng aksara Pallawa iki rupané makothak-kothak. Ing basa Inggris prekara iki diarani nganggo ukara box head utawa square head-mark. Banjur mèh kabèh aksara tinulis nganggo apa sing kasebut mawa istilah serif. Serif-é tinulis ing sisih kiwa.^[2]

Senadyan aksara Pallawa wis ditepangi ing Nuswantara wiwit abad kaping 4, nanging basa Nuswantara asli durung ana sing katulis ing aksara iki.

Aksara Kawi Wiwitan

Prabédan antara aksara Kawi Wiwitan karo aksara Pallawa iku utamané gayané. Aksara Pallawa iku ketara yèn sawijining aksara monumèntal sing kanggo nulis ing watu. Aksara Kawi Wiwitan katoné utamané aksara sing kanggo nulis ing rontal lan mulané bentuké dadi luwih kursif. Aksara Kawi Wiwitan digunakaké antara taun 750 nganti 925. Prasasti-prasasti sing katulis ing aksara Kawi Wiwitan cacahé akèh, kurang luwih 1/3 (sapratelon) saka kabèh prasasti sing ditemokaké ing pulo Jawa.

Ing Tanah Jawa, aksara iki paling tuwa ditemokaké ing Prasasti Plumpungan (cedhak Salatiga) sing kurang luwih ditulis ing taun 750. Prasasti iki isih ditulis ing basa Sangskreta.

Aksara Kawi Pungkasan

Kira-kira sawisé taun 925, pusat kakuwasan ing pulo Jawa dadi pindhah ing Jawa Wétan. Pangalihan kakuwasan iki uga katon pangaruhé ing jenising aksara sing kanggo. Mangsa aksara Kawi Pungkasan iki kira-kira saka taun 925 nganti 1250. Sajatiné aksara Kawi Pungkasan ora béda akèh ing wujudé karo aksara Kawi Wiwitan, namung gayané waé sing dadi rada séjé.

Ing sisi liya, gaya aksara sing kanggo ing Jawa Wétan sadurungé taun 925 uga wis béda karo gaya ing Jawa Tengah. Dadi katoné prabédan iki ora namung prabédan ing wektu waé nanging uga ing papan.

Ing mangsa iki bisa dibédakaké papat gaya aksara sing béda-béda: 1. Aksara Kawi Jawa Wétanan saka taun 910 - 950; 2. Aksara Kawi Jawa Wétanan saka jaman prabu Airlangga (1019 - 1042); 3. Aksara Kawi Jawa Wétanan Kedhiri (kurang luwih 1100 - 1220; 4. Aksara tegak (quadrate script) isih saka mangsa Kedhiri (1050-1220).^[3]

Aksara Majapait

Prasasti Singhasari 1351

Ing sajarah Nuswantara mangsa antara taun 1250 - 1450 iki ditandhani karo dhominansi Majapait ing Jawa Wétan. Aksara Majapait iki uga nuduhaké pangaruh saka gaya panulisan ing rontal lan rupané éndhah. Gayané semu kaligrafis. Conto utama gaya panulisan aksara iki bisa paling becik dideleng ing Prasasti Singhasari 1351 sing gambaré ana ing sisih kiwa iki.

Gaya panulisan aksara gaya Majapait iki wis nyedhaki gaya modhern.

Aksara Pasca-Majapait

Prasasti Ngadoman

Sawisé jaman Majapait sing miturut tradhisi Jawa negara binedhah ing taun 1478 (candrasangkalané sirna ilang kretaning bumi) nganti pungkasan abad kaping 16 utawa awal abad kaping 17, kanggo sajarah aksara Jawa bisa diarani "jaman peteng". Amerga sawisé iku nganti awal kaping 17 mèh ora ditemokaké bukti panulisan. Ujug-ujug bentuk aksara Jawa dadi bentuké sing modhèrn.

Senadyan mengkono uga ditemokaké prasasti sing wigati amerga dianggep dadi "missing link" antara aksara Hanacaraka saka jaman Jawa Kuna lan aksara Buda sing isih dienggo ing Tanah Jawa, utamané ing sakiwa-tengening Gunung Merapi lan Merbabu nganti abad kaping 18. Prasasti sing diomongaké iki diarani Prasasti Ngadoman sing ditemokaké cedhak Salatiga. Nanging conto aksara Buda sing paling tuwa diduga asalé saka Jawa Kulon lan ditemokaké ing naskah-naskah sing ngamot Kakawin Arjunawiwaha lan Kunjarakarna gancaran.

Munculé Aksara Hanacaraka Anyar

Sawisé jaman Majapait, muncul jaman Islam lan uga jaman Kolonialisme Kulon ing Tanah Jawa. Ing jaman iki banjur muncul naskah-naskah manuskrip kapisan sing wis nganggo aksara Hanacaraka Anyar. Naskah-naskah iki ora namung katulis ing godhong palem (rontal utawa nipah) manèh, nanging uga ing dluwang utawa kertas lan awujud buku utawa codex ("kodhèks"). Naskah-naskah iki ditemokaké ing tlatah pasisir lor Jawa lan padha digawani menyang Eropah ing abad kaping 16 utawa 17.

Bentuké aksara Hanacaraka Anyar iki wis béda karo aksara sadurungé kayata aksara Majapaitan. Prabédan utama iku anané serif tambahan ing aksara Hanacaraka Anyaran.

Aksara-aksara Hanacaraka awal iki bentuké mèmper kabèh saka Banten ing sisih kulon nganti tekan Bali. Nanging banjur akiré pirang-pirang tlatah ora nganggo aksara Hanacaraka lan pindhah nganggo Pégon lan aksara Hanacaraka gaya Surakartan sing dadi baku. Nanging saka kabèh aksara iku, aksara Bali sing bentuké tetep padha nganti ing abad kaping 20.

Komputerisasi aksara Hanacaraka

Wiwit dasawarsa 1980-an pungkasan lan purwané 1990-an, aksara Hanacaraka uga digawèkaké font ing kanggo panrapan ing komputer. Salah siji sing kapisan nggawé font aksara Jawa iku Willem van der Molen, dhosèn filologi lan sastra Jawa Kuna ing Univèrsitas Leiden

Aksara Hanacaraka kanggo basa séjé saliyané Jawa

Tulisan basa Madura mawa Hanacaraka

Hanacaraka uga dienggo nulis basa-basa liya, saliyané basa Jawa. Conto sing cetha banget tamtuné basa Bali. Basa Bali Kuna ditulis nganggo sawijining aksara sing bisa diarani séjé. Nanging mbokmenawa sawisé jaman Majapait, aksara Hanacaraka gaya Jawa dadi kanggo nganti sepréné. Dadi aksara Bali modhèrn iku yèn dirunut sarasilahé asalé saka aksara Majapait lan ora saka aksara Bali Kuna.

Sabanjuré aksara Hanacaraka sing diarani Carakan uga dadi dienggo ing Tatar Sundha wiwit abad kaping 16 nalika Mataram mbedhah karajan Sundha lan ngasta budaya Jawa saha agama Islam ing Jawa Kulon. Sadurungé iku wong-wong Sundha nganggo aksara Sundha sing senadyan isih sakrabat karo aksara Hanacaraka, nanging séjé rupané. Aksara Sundha iki luwih cedhak lan luwih mèmper karo aksara Buda. Carakan disinaoni ing Tatar Sundha nganti sawisé Perang Donya II. Ing sawetara pirang taun pungkasan iki ana gerakan ing Tatar Sundha sing nyoba nrapaké panggunané aksara Sundha Kuna manèh.

Terus saka pulo Madura akèh ditemokaké naskah-naskah manuskrip ing rontal utawa dluwang. Akèhé pancèn tinulis ing basa Jawa, nanging aksara Hanacaraka uga ditrapaké kanggo nulis basa Madura. Utamané wiwit ing abad kaping 19. Saka pungkasané abad kaping 19 lan wiwitan abad kaping 20 uga akèh buku-buku mawa basa Madura ing aksara Hanacaraka sing kacithak.

Banjur ing wusana, aksara Hanacaraka uga kadhangkala dienggo nulis basa Melayu. Biyasané wujudé layang sing tinulis déning wong-wong sing dudu kalebu wong pribumi ing Tanah Jawa utawa Bali lan dadi ora nguwasani basa lokal.

Aksara Hanacaraka

Aksara Hanacaraka iku bisa dipérang dadi pamérangan gaya Jawa utawa gaya Sangskreta. Ing ngisor iki loro-loroné kapacak. Nanging sing kapacak ing ngisor iki aksara Hanacaraka baku gaya Jawa.

Pamérangan gaya Jawa

Basa Jawa bisa dipérang dadi pirang-pirang jinis.

Aksara nglegena

Ing aksara Hanacaraka, aksara nglegena cacahé ana 20. Aksara iki kabèh nglambangaké foném-foném basa Jawa.

Sandhangan swara

Sandhangan swara iku ngowahi swara saka foném /a/ ing aksara nglegena ing swara liyané.

• Wulu ngowahi swara dadi /i/
• Suku ngowahi swara dadi /u/
• Pepet ngowahi swara dadi /ə/
• Taling ngowahi swara dadi /e/
• Taling tarung ngowahi swara dadi /o/

Sandhangan panyigeging wanda

Sandhangan panyigeging wanda iku sandhangan sing nggawé sigeging wanda utawa matèni swara. Sandhangan iki ana: layar, wignyan, cecak lan patèn.

Layar

Layar iku mènèhi foném /r/ ing sawijining aksara

Wignyan

Wignyan iku mènèhi foném /h/ ing sawijining aksara

Cecak

Cecak iku mènèhi foném /ŋ/ ing sawijining aksara

Sandhangan wyanjana

Sandhangan wyanjana iku cacahé ana telu lan diarani cakra, keret, lan péngkal.

Cakra

Cakra iku mènèhi wanda /ra/ ing sawijining aksara. Aksara sing wis ditambahi cakra uga bisa didokoki sandhangan swara manèh.

Keret

Keret iku mènèhi wanda /rě/ ing sawijining aksara.

Péngkal

Péngkal iku mènèhi wanda /ya/ ing sawijining aksara, mèmper cakra. Aksara sing wis ditambahi cakra uga bisa didokoki sandhangan swara manèh, ya kaya cakra.

Patèn utawa pangkon

Patèn utawa pangkon iku kanggo matèni sawijining aksara supaya ora ana swarané manèh. Sing kéri mung konsonané utawa wyanjanané.

Pasangan aksara

Kabèh aksara uga nduwé sawijining pasangan sing bisa 'matèni' aksara sadurungé.

Aksara swara

Aksara swara iku aksara swatantra sing nglambangaké vokal bébas. Ing Hanacaraka aksara iki yaiku: a, i, u, é, lan o. Banjur re (diarani pa cerek) lan le (diarani nga lelet) uga diarani aksara swara. Alesané amarga ing basa Sangskreta "re" lan "le" sing tinulis ṛ lan ḷ, kaanggep aksara swara. Mulané ora ana aksara swara sing nglambangaké pepet amerga ing basa Sanskreta ora ana pepet.

Aksara murda

Aksara murda ing panggunan basa Jawa saiki biasa dienggo dadi kaya déné huruf gedhé ing aksara Latin utawa dienggo nulis jeneng-jeneng sing dimulèni utawa dikurmati. Aksara murda uga diarani aksara mahaprana. Sajatiné aksara iki uniné béda karo sing lumrah, amerga mula-mulané piridan saka ing basa Sangskreta. Nanging tumraping basa Jawa dianggep pada waé pocapané, mung gunané dadi séjé.

Ing dhuwur iki bisa dideleng yèn ora kabèh aksara nduwé aksara lan pasangan. Banjur aksara sa ana loro cacah jenisé. Tulisan sa- ngrujuk ing aksara sing diarani sa kembang.

Aksara rékan

Aksara rékan iku aksara-aksara Hanacaraka sing ditambahi tandha dhiakritik arupa cecak telu. Cecak telu iki karepa kanggo "ngréka" foném-foném saka basa ngamanca, utamané basa Arab. Mula diarani aksara rékan. Aksara rékan iki wujudé ora béda karo aksara biasa namung ana cecak teluné waé. Yèn ora ngerti pocapané, aksara rékan iki bisa diucapaké miturut pocapan Jawané.

Angka

Hanacaraka uga nrapaké angka-angka dhésimal.

Pada

Pada iku tandha-tandha kanggo nulis.

Pada luhur	Pada madya	Pada andhap	Adeg-adeg
Pada guru	Pada pancak	Pada lingsa	Pada lungsi
Pada pangkat	Madyapada	Purwapada	Wasanapada

jawa

Basa Jawa

Saka Wikipédia, Ènsiklopédhi Bébas ing basa Jawa / Saking Wikipédia, Bauwarna Mardika mawi basa Jawi

Langsung menyang: pandhu arah, golèk

Basa Jawa, Basa Jawi
Dipituturaké ing:	Jawa (Indonesia), Suriname, Kaledonia Anyar
Cacah Panutur:	80 yuta
Ing donya urutan ping:	11
Rumpun Basa Klasifikasi:	basa Austronesia basa Melayu-Polinesia basa Melayu-Polinesia Kulon basa Sundik Basa Jawa
Status Resmi
Basa Resmi ing:	Hindhia-Walanda (Jawa)
Dijabel wiwit taun:	1942
Kodhe Basa
ISO 639-1	jv
ISO 639-2	jav
SIL	JAN, JVN, JAS, OS, TES

Basa Jawa iku kagolong basa Austronesia, ya kuwi basa-basa sing dienggo sawarna-warnane bangsa pribumi ing kapuloan sakidul-wetaning banawa Asia. Basa Jawa kasebar wiwit pucuk kulon pulo Jawa, Banten nganti pucuk wétan Banyuwangi déning kurang luwih 80 yuta panutur ibu. Saliyané iku, basa iku kasebar ing Indonesia saka Sumatra nganti Papua, Timor Wétan, Malaysia, Singapura, Taiwan, Hong Kong, Walanda, Suriname, Curaçao lan ing Kaledonia Anyar.

Basa Jawa ya dadi salah siji panyumbang paling gedhé kanggo panuwuhané basa Indonesia. Sanadyan dudu basa resmi ing pamaréntahan, basa Jawa iku nduwé pangaruh tinimbang basa-basa daérah liyané kayata ing kosakata, lan istilah-istilah sing kadhangkala nganggo istilah Jawa.

Bab lan Paragraf [delikna] 1 Bubuka 2 Fonologi 2.1 Swara (vokal) 2.2 Wyanjana (konsonan) 3 Dhialèk-dhialèk basa Jawa 3.1 Pamérangan Poerwadarminta 3.2 Pamérangan Uhlenbeck 3.3 Pamérangan Wurm lan Hattori 4 Cathetan sikil 5 Mugi mirsani 6 Sumber 7 Pranala jaba

Bebuka

Péta iki gambar ing endi basa Jawa dipituturaké. Ijo tuwa tegesé basa Jawa basa mayoritas. Banjur ijo enom tegesé basa Jawa basa minoritas.

Basa Jawa iku bagéyan saka sub-cabang Sundik saka rumpun basa Melayu-Polinesia Kulon saka pang basa Melayu-Polinesia sing gilirané anggota basa Austronesia. Basa Jawa isih sedulur cedhak basa Melayu, basa Sundha, basa Madura, basa Bali, lan uga basa-basa ing pulo Sumatra serta Kalimantan.

Basa Jawa dipituturaké ing Jawa Tengah, Jawa Wétan lan uga pesisir lor Jawa Kulon. Banjur ing Madura, Bali, Lombok lan Tatar Sundha ing Jawa Kulon, basa Jawa uga ditrapaké dadi basa sastra. Basa Jawa uga basa dalem ing keraton Palembang, Sumatra Kidul sadurungé keraton iki dibedhah wong Walanda ing wusananing abad kaping-18.

Basa Jawa bisa kaanggep salah sijining basa klasik ing donya, basa iki nduwé sajarah kasustran sing wis lawas banget. Lawasé luwih saka 12 abad. Para pakar basa Jawa mérang sajarah basa Jawa ing patang tahap:

• Basa Jawa Kuna saka abad kaping-9
• Basa Jawa Tengahan saka abad kaping-13
• Basa Jawa Anyaran saka abad kaping-16
• Basa Jawa Modhèrn saka abad kaping-20 (pratélan iki ora dienggo mawa umum)

Basa Jawa iku ditulis mawa aksara Jawa, (salah sijining keturunan aksara Brahmi saka India), aksara Jawa-Arab (pegon) lan aksara Latin.

Sanadyan dudu basa resmi ing ngendi waé, basa Jawa iku basa Austronesia sing akèh dhéwé cacahé panutur ibuné. Basa iki dipituturaké lan dimangertèni kurang luwih déning 80 yuta jiwa wong. Kurang luwih 45% pedunung negara Indonesia keturunan Jawa utawa manggon ing Tanah Jawa. Enam saka limang presidhèn Indonesia wiwit taun 1945 iku keturunan Jawa (sajatiné kabèh keturunan Jawa, B.J. Habibie uga ngaku yèn ibuné priyayi Jawa). Dadi ora gumunaké yèn basa Jawa mènèhi pangaruh akèh ing perkembangané basa Indonesia.

Basa Jawa Modhèrn bisa dipérang dadi telung dhialèk: dhialek Jawa Kulon, dhialek Jawa Tengah, lan dhialek Jawa Wétan. Ing pulo Jawa ana apa sing diarani dialect continuum ('kasinambungan dhialèk') saka Banten ing ujung kulon tekan Banyuwangi, ing pucuk wétan. Kabèh dhialèk basa Jawa kurang luwih bisa dingertèni para panuturé (basa Inggris mutually intelligible).

Fonologi

Foném basa Jawa modhèrn lan baku iku:

Swara (vokal)

Swara:

Ngarep	Tengah	Wuri
i		u
e	ə	o
(ɛ)		(ɔ)
	a

Pangucapan swara-swara iki rada njlimet. Ciri utama iku yèn ing basa baku Matraman, /a/ing wanda mawa posisi buka ing posisi pungkasan lan sadhurungé pungkasan, diucapaké kayadéné [ɔ].

Wyanjana (konsonan)

Konsonan (Wyanjana):

	Labial (Osthya)	Dèntal (Dantya)	Alveolèr	Retrofleks (Murdhanya)	Palatal (Talawya)	Vélèr	Glotal (Kanthya)
Letupan	p b	t d		ʈɖ	tʃdʒ	k g	ʔ
Sibilan			s	*ʂ			h
Ardhaswara	w	l	r		j
Nasal	m	n		*ɳ	ɲ	ŋ

Pènget: Foném mawa tandha * iku alofon.

Dhialèk-dhialèk basa Jawa

Basa Jawa iku akeh banget cara pituturane. Ana dialek sosial sing dibagi miturut hirarkhi saka kasar tekan alus dadi :

• ngoko
• madya
• krama

ana basa sing mligi digunakake kanggo keperluan resmi karaton

• bagongan (dianggo neng kraton ngayogyakarta adiningrat)
• kedhaton (dianggo neng kraton surakarta adiningrat)
• basa walikan (basa jawa prokem)

inggih punika basa sing diganti aksara konsonane miturut urutan hanacaraka. contone : Dagadu ( artine matamu), Jape methe (artine cahe dewe), lsp.

Saliyané kuwi, ana dhialèk sing didasarke tlatahe lan ora sekabehe dhialèk Jawa kuwi dimangarteni karo kabeh wong Jawa. Ing ngisor iki kapacakaé pamérangan miturut sawetara pakar ahli basa Jawa: Poerwadarminta lan Uhlenbeck. Saliyané iku uga ditambah pamérangan Wurm lan Hattori. Wurm lan Hattori nggambar péta pamérangan dhialèk Jawa. Pamérangan para pakar iki rada séjé lan ora sarujuk siji lan sijiné.

Pamérangan Poerwadarminta

Miturut Poerwadarminta dhialèk-dhialèk kuwi ing bukuné Sarining Paramasastra Djawa (1953:2):

1. Dhialèk Banten
2. Dhialèk Cirebon
3. Dhialèk Banyumas lan Tegal
4. Dhialèk Bagelèn
5. Dhialèk Ngayogyakarta lan Kedhu
6. Dhialèk Surakarta, Madiyun lan Semarang
7. Dhialèk Rembang
8. Dhialèk Pasisir lor wétan (Tuban, Gresik, Surabaya)
9. Dhialèk Malang-Pasuruhan
10. Dhialèk Banyuwangi

Pamérangan Uhlenbeck

Dhialek-dhialek kuwi miturut ahli basa Walanda E.M. Uhlenbeck ing bukuné A Critical Survey of Studies on the Languages of Java and Madura (1964), dikelompokaké dadi 3 (telung) rumpun yaiku :

• Rumpun basa Jawa kulon :
  • Dhialek Banten (utawa Jawa Serang)
  • Dhialek Cerbon (Indramayu-Cirebon)
  • Dhialek Tegal (Brebes nganti Pemalang)
  • Dhialek Banyumasan (Purwokerto, Cilacap lan Banyumas)

Kelompok ing nduwur kae biasane disebut basa Jawa ngapak ngapak utawa basa penginyongan.

• Rumpun basa Jawa Tengah :
  • Dhialek Pacitan
  • Dhialek Pekalongan
  • Dhialek Semarangan
  • Dhialek Kedhu
  • Dhialek Surakarta
  • Dhialek Yogyakarta
  • Dhialek Madiun
  • Dhialek Blora

Kelompok ing nduwur kae biasane disebut basa Jawa baku.

• Rumpun basa Jawa wetanan :
  • Dhialek Tuban-Bojonegoro
  • Dhialek Surabayaan
  • Dialek Malangan
  • Dhialek Lumajang
  • Dialek Tengger
  • Basa Osing Banyuwangen

Kelompok ing nduwur kae biasane disebut basa Jawa timuran.

Pamérangan Wurm lan Hattori

Pamérangan Wurm lan Hattori (1983)

Wurm lan Hattori (1983:39) mérang dhialèk-dhialèk basa Jawa ing pulo Jawa dadi 7 bagiyan:

1. Dhialèk Banten
2. Dhialèk Lor-Kulonan
3. Dhialèk Manuk
4. Dhialèk Cerbon
5. Dhialèk Kulonan-Tengah
6. Dhialèk Wétanan
7. Dhialèk "Regional Jawa ing Banyuwangi"^[1]

Cathetan sikil

1. ↑ Sajatiné sing dikarepaké iku dhialèk Jawa-Osing.

Mugi mirsani

• Sastra Jawa
• Aksara Jawa
• Paribasa lan Saloka Jawa
• Bausastra (Kamus)
• Ejaan
• Etungan
• Penacat
• Penyandra
• Pisuhan
• Takeran
• Pulasara
• Pranata Cara
• Basa Jawa Suriname
• Basa Jawa Ngoko - Basa Inggris saka basa Jawa ngoko andhap tumuju basa Inggris
• Basa Jawa - Basa Indonesia
• Basa Jawa Pepak

Sumber

• (jv) W.J.S. Poerwadarminta. 1953. Sarining Paramasastra Djawa. Djakarta: Noordhoff-Kolff
• (en) E.M. Uhlenbeck. 1964. A Critical Survey of Studies on the Languages of Java and Madura. The Hague: Martinus Nijhoff,
• (en) S.A. Wurm and Shiro Hattori, eds. 1983. Language Atlas of the Pacific Area, Part II (Insular South-east Asia). Canberra.

Pranala jaba